Het Buganda koninkrijk is vrijwel het grootste en meest machtige. Aan het hoofd staat de Kabaka (koning) met aan zijn zij een parlement, compleet met ministers en raadslieden. De Baganda tribe beslaat een groot deel van centraal Oeganda, inclusief Kampala en ongeveer 17% van de bevolking noemt zicht Baganda. Luganda, de taal van de Baganda is de meest gesproken taal in Oeganda. Een voorwaarde van Museveni om de koninkrijken te behouden was wel dat deze geen politieke macht zouden uitoefen, maar louter een culturele waarde zouden hebben. De praktijk werkt natuurlijk anders uit.
Vooral nu de oppositie voet aan de grond probeert te krijgen is de kabaka's (gebrek aan) invloed een ingang om de kansen tegen Museveni te keren. De Kabaka kan immers rekenen op wijds support in de Kampala regio. Op 12 september had de Kabaka een bezoek gepland aan een van zijn districten, Kayunga. Een kleine minderheid in Kayunga, de Banyala voelt zich niet verbonden met de Baganda, en hebben hun eigen leider gekozen. De komst van de Kabaka werd niet gewaardeerd. Omdat de regering de veiligheid van de Kabaka niet kon garanderen tijdens het bezoek, werd het bezoek verboden. Natuurlijk viel dit niet goed bij de Kabaka en zijn gevolg. En zo werd een cultureel bezoek ter ere van 'jongerendag' toch een politieke kwestie.
De Baganda zijn op hun tenen getrapt. Kabaka supporters gaan de straat op, steken autobanden in brand en werpen wegblokkades op. De politie en het leger wordt met grof materiaal ingezet om de gemoederen te sussen. Met averechtse werking natuurlijk. Het is chaos in de stad. Plunderingen, brandstichtingen en protestanten die met traangas en levende kogels worden beschoten.Natuurlijk ben ik van dit alles weer niet op de hoogte en rijd ik die ochtend de stad in om wat kopieën te laten maken voor de Nederlandse School. Pas ‘s middags als ik Polly stuur om de boekwerkjes op te halen blijkt hoe ernstig het is. Er zijn dan al 7 doden gevallen, waaronder een moeder met kind. Geraakt door een verdwaalde kogel in de zelfde straat als waar ik die ochtend te voet door heen liep op zoek naar een kopieerwinkel.
De volgende dag is het stil op straat als ik de kinderen naar school breng. Aangekomen blijkt dat veel ouders hun kinderen uit voorzorg al thuis hebben gehouden. Via de ambassade komt er een waarschuwing binnen om bepaalde gebieden te mijden. Ook is er een website opgericht waar je kunt rapporteren en bekijken waar de ongeregeldheden zijn. Via www.ugandawitness.net (die gebruik maakt van Google Earth) zie ik dat de rellen verspreid zijn over de hele stad en buitenwijken. De school stuurt alle ouders een sms dat de kinderen veilig zijn, maar dat we ze wel eerder mogen ophalen. Er klinken schoten in Ntinda, de wijk achter ons. Florence belt me om te zeggen dat ze stenen gooien rondom haar huis. Moeders van een andere internationale school krijgen te horen dat hun kinderen ‘vast zitten’ in de schoolbus en dat het nog wel uren kan duren voor ze thuis zijn. Het is 11 september.
Ondertussen had Lukas zijn verlate verjaardagspartijtje gepland op deze beruchte 11 september en sta ik met Joy ballonen op te blazen voor de party. Ik maak de legotaart op met de gebruikelijke kleurstoffen en bespreek nog even de plannen voor een website van een vriendin. Ondertussen vliegen de smsjes ons om het hoofd. Biepbiep, biepbiep, weer een. Over en weer peilen we onderling hoe de situatie ervoor staat. Het feest gaat gewoon door en om drie uur hebben we een huis vol kinderen rondrennen. Er wordt gezongen en naar hartelust gespeeld met de lego. Als het tijd is om naar huis te gaan wordt er nog even naar huis gebeld of de kust veilig is. Sommige besluiten via een omweg naar huis te rijden. Die avond blijft het rommelen. Ook de volgende ochtend horen we nog schoten. Maar dan is het genoeg vind iedereen. Ook de Kabaka heeft zich mokkend neergelegd bij het feit dat zijn bezoek niet door kan gaan. Voorlopig dan…
